แคคตัสแมมมิลลาเรีย (Mammillaria) หรือคุ้นเคยกันในชื่อ “แมม” เป็นสกุลแคคตัสที่ได้รับความนิยมชมชอบในกลุ่มผู้เลี้ยงแคคตัสทั้งมือใหม่และสายเก๋าเลยก็ว่าได้ จะไม่ให้ลุ่มหลงได้อย่างไรเพราะเจ้าแมมถือได้ว่าเป็นแคคตัสที่มีความสวยงามเฉพาะตัว ให้ดอกเก่ง มีหลากหลายสายพันธุ์กว่า 400 ชนิด เชื่อว่าหลายๆคนอาจคุ้นชินกับแคคตัสแมมมิลลาเรียที่มีรูปร่างกลมๆ มีขนหนาๆ ดอกสวยๆ กันมาบ้างแล้ว แต่เพื่อนๆ ทราบหรือไม่ฮะว่า เจ้าแคคตัสแมมมิลลาเรียสามารถเลี้ยงให้ได้หลายรูปทรง นอกจากการเลี้ยงแยกเป็นต้นแบบหัวกลมๆ เดี่ยวๆ แล้ว การเลี้ยงให้มีลักษณะแตกเป็นกอ หรือที่เราเรียกกันว่า “ไม้ฟอร์มกอ” จะสวยงามได้ขนาดไหน วันนี้สวนหลังบ้านจะพาเพื่อนๆ ไปดูโลกอีกใบของสายพันธุ์แมมมิลลาเรียที่นิยมเลี้ยงแบบฟอร์มกอกันครับ มีแมมมิลลาเรียชนิดไหนกันบ้าง ตามมาเล้ยยยย
Mammillaria Humboldtii (แมมลูกกอล์ฟ)
เริ่มที่แมมมิลลาเรียตัวกลมสุดคิวท์ นามว่า แมมมิลลาเรีย ฮัมโบลทีอาย (Mammillaria Humboldtii) หรือคนไทยเรียกง่ายๆ ว่า “แมมลูกกอล์ฟ” เพราะลักษณะของน้องคล้ายกับลูกกอล์ฟนั่นเอง เป็นอีกหนึ่งชนิดของแมมมิลลาเรียที่ได้รับความนิยมเลี้ยงให้เป็นกอ ลักษณะพิเศษคล้ายกับการนำลูกกอล์ฟสีขาวๆ หลายๆ ลูกมาวางต่อๆ กัน นอกจากรูปทรงที่สวยงามแล้ว แมมลูกกอล์ฟยังให้ดอกขนาดเล็กที่มีความน่ารักตะมุตะมิอีกด้วย ถูกใจสาวกแคคตัสสายน่ารักแน่นอนฮะ
ธรรมชาติของแมมมิลลาเรีย ฮัมโบลทีอายมักแตกหน่อตามธรรมชาติครับ เริ่มแรกจากแคคตัสหัวกลมๆ เหมือนต้นอ่อนแมมมิลลาเรียทั่วไป เมื่อมีอายุที่มากขึ้นก็จะเริ่มก็จะให้หน่อรอบต้น หน่อรอบลำต้นที่มากขึ้นเรื่อยๆจนมีลักษณะเป็นก้อนกลมๆ หลายๆ ก้อนกองรวมๆ กัน ถือเป็นอีกหนึ่งแมมมิลาเรียฟอร์มกอที่มีความสวยงามและน่ารักฮะ
แมมมิลลาเรีย เลนต้า (Mammillaria lenta)
อีกหนึ่งแคคตัสแมมมิลลาเรียได้รับความนิยมมากในกลุ่มนักสะสมแมมในเมืองไทยและถูกยกให้เป็น “ราชินีแห่งแมมมิลลาเรีย” ก็คือ แมมมิลลาเรีย เลนต้า (Mammillaria lenta) เรียกสั้นๆ ว่า “เลนต้า” ในขณะที่เลนต้าอายุยังน้อย จะมีลักษณะลำต้นกลม ตุ่มหนามสีน้ำตาลอ่อนๆ เรียงชิดกันสานแน่นอยู่บนลำต้น บางชนิดมีขนสีชมพูอ่อนๆ เมื่อมีอายุที่มากขึ้นก็จะเริ่มให้หน่อรอบลำต้นเช่นกัน แต่จะใช้เวลาค่อนข้างนานกว่าแมมชนิดอื่นๆ เมื่อมีปริมาณหน่อที่มากขึ้นก็จะมีการฟอร์มกอตามธรรมชาติ
แม้จะเลี้ยงเลนต้าเป็นต้นเดี่ยวๆก็สวยงามตามแบบฉบับของเลนต้าอยู่แล้ว และเมื่อฟอร์มเป็นกอก็จะยิ่งเพิ่มความสวยงามไปอีก เลนต้าจึงถูกยกให้เป็นราชินีแห่งแมม เพราะเมื่อแมมเลนต้าให้ดอกพร้อมๆ กันบนต้นเดียว จะมีการเรียงของดอกคล้ายมงกุฏดอกไม้ คนไทยมักเรียกว่า “มงลง” และที่สำคัญ เลนต้าถือเป็นแมมมิลลาเรียที่มีราคาค่อนข้างสูงทีเดียว การมีเลนต้าที่มีลักษณะฟอร์มกอไว้ที่สวนก็จัดว่าเป็นหน้าเป็นตาให้เจ้าของพอสมควร บ่งบอกความอดทนและการดูแลเอาใจใส่ เนื่องจากต้องใช้เวลานานเอาการเลยแหละฮะกว่าจะเลี้ยงได้ฟอร์มนี้
แมมมิลลาเรีย พลูโมซ่า (Mammillaria Plumosa)
แมมมิลลาเรีย พลูโมซา (Mammillaria Plumosa) หรือ แมมขนนกขาว เป็นอีกหนึ่งชนิดของแมมที่ได้รับความนิยมเลี้ยงฟอร์มกอเป็นอย่างมาก ด้วยขนที่หนานุ่มคล้ายขนนก ให้ดอกสีขาวหรือสีชมพู ดอกมีกลิ่นหอม มาพร้อมกับค่าตัวที่เป็นมิตรกับนักเลี้ยงแคคตัสมือใหม่ เรียกได้ว่ารูปทรงโดนตาราคาโดนใจเลยทีเดียว นอกจากนี้แมมขนนกยังดูแลง่ายขยายพันธุ์ได้เร็วด้วยการเพาะเมล็ดและชำหน่อ โตเร็ว และเป็นกอได้เร็วกว่าแคคตัสแมมมิลลาเรียชนิดอื่นๆ เหมาะสำหรับสาวกแคคตัสมือใหม่ที่อยากเลี้ยงแคคตัสฟอร์มกอมากๆ มากๆ ครับ
แมมมิลลาเรีย เลาอาย ( Mammillaria laui )
แมมมิลลาเรีย เลาอาย ( Mammillaria laui ) เรียกสั้นๆ ว่า เลาอาย หรือเลาอ้าย นักเลี้ยงแคคตัสมือใหม่ชื่ออาจไม่คุ้นหูเท่าไรนัก แต่สำหรับนักเลี้ยงแคคตัสที่เป็นแฟนคลับแมมมิลลาเรียแล้วต้องรู้จักเจ้าลูกเจี๊ยบขนสวยๆ นี้อย่างแน่นอน แมมเลาอายเป็นอีกหนึ่งสายพันธุ์ที่โตเร็วและให้ดอกได้ง่าย ที่สำคัญราคาไม่แพงอีกด้วย บางคนอาจคุ้นชินกับการเห็นเลาอายอยู่บนตอกราฟต์ เพราะสามารถทำจำนวนได้เร็ว แต่การเลี้ยงจนแตกหน่อฟอร์มกอตามธรรมชาติก็สวยและมีเสน่ห์อย่าบอกใคร ด้วยลักษณะพิเศษของขนหนามสีเหลืองอ่อน ยาว แหลม เรียงตัวกันเป็นกระจุกอย่างเป็นระเบียบ มองคล้ายลูกเจี๊ยบ บอกได้เลยว่า โดนใจสาวกแมมมิลลาเรียเต็มๆ ฮะ
แมมมิลลาเรีย ฮาเนียน่า ซุปเปอร์บา (Mammillaria hahniana superba)
แคคตัสสกุลแมมมิลลาเรียที่น่าสะสมและเลี้ยงฟอร์มกออีกสายพันธุ์ที่จะไม่กล่าวถึงไม่ได้เลยคือ แมมมิลลาเรีย ฮาเนียน่า ซุปเปอร์บา (Mammillaria hahniana superba) นิยมเรียกสั้นๆ ว่า “ซุปเปอร์บา” เป็นแมมมิลลาเรียที่มีเอกลักษณืพิเศษคือ มีขนหนามที่ยาวคล้ายกับเส้นผมของผู้เฒ่า เมื่อมีอายุมากขึ้น จะแตกหน่อและฟอร์มเป็นกอสวยงาม และขนจะยิ่งยาวขึ้น ว่ากันว่าเป็นแมมมิลลาเรียสายพันธุ์ที่หายาก แต่ก็ไม่ยากเกินความสามารถนักสะสมเมืองไทยแน่นอน จึงมักจะพบซุปเปอร์บาได้มากมายตามงานแคคตัสแฟร์ที่เหล่านักสะสมต่างยกมาร่วมงานเพื่อประกวดความสวยงาม
การเลี้ยงและดูแลแมมมิลลาเรียฟอร์มกอให้สวยงาม
สำหรับการดูแลแมมมิลลาเรียนั้นไม่ยากเลยครับ ด้วยตามธรรมชาติของแมมมิลลาเรียค่อนข้างทนในสภาพอากาศที่แห้ง ชอบแสงแดดจัด อากาศถ่ายเทสะดวก ไม่ค่อยชอบความชื้นหรือการรดน้ำบ่อยๆ เท่าไรนัก ฉะนั้น ดินสำหรับปลูกแมมมิลลาเรียต้องมีคุณสมบัติระบายน้ำได้ดีพอสมควรครับ
ด้วยความที่แมมมิลลาเรียไม่ชอบน้ำ ดังนั้นการรดน้ำแมมมิลลาเรียที่เหมาะสม ควรรดน้ำ 5-7 วันครั้ง ก็เพียงพอสำหรับน้องแมมแล้วฮะ อีกหนึ่งปัจจัยที่จะทำให้แมมมิลาเรียขนหนา และมีฟอร์มที่สวยงาม คือ แสงแดด แมมมิลลาเรียจะแฮปปี้มากๆ ในที่ที่มีแดดส่องถึงตลอดทั้งวันหรืออย่างน้อย 7 – 8 ชั่วโมง/วัน แสงแดดที่เพียงพอจะทำให้แมมมิลลาเรียเติบโต สวยงาม ขนยาวฟู และไม่เป็นโรคได้ง่ายอีกด้วย
อีกหนึ่งข้อสำคัญสำหรับการเลี้ยงแบบฟอร์มกอ คือการเปลี่ยนกระถางให้มีขนาดใหญ่ขึ้นตามขนาดของลำต้นและแนะนำเปลี่ยนดินและเครื่องปลูกทุกๆ 1-2 ปี ให้ปุ๋ย ทุก 6 เดือน เพื่อให้เจ้าแมมของเราได้รับสารอาหารใหม่ๆและมีประโยชน์มากขึ้น เพียงเท่านี้ เราก็จะมีแมมมิลลาเรียฟอร์มกอรูปทรงสวยงามไว้ประดับสวนแคคตัสของเราแล้วครับ
เป็นไงฮะ แต่ละสายพันธุ์ก็มีลักษณะหน้าตาและรูปร่างที่แตกต่างกันไป ถ้าเพื่อนๆ ชอบแบบไหนก็ไปหาแบบนั้นมาเลี้ยงได้ รับรองว่าจะถูกใจจนต้องหามาเลี้ยงเพิ่มแน่นอนครับ
