มาพบกับสวนหลังบ้าน ที่มาพร้อมกับสาระน่ารู้เกี่ยวกับแคคตัสอีกเช่นเคย วันนี้ผมมาพร้อมกับคำถามที่ชวนให้สงสัย ว่าทำไมปลูกแคคตัสต้องใส่กระถาง??? เพื่อนๆเคยสงสัยกันมั๊ยฮะ แล้วถ้าต้องปลูกแคคตัสในกระถางจะต้องเลือกกระถางแบบไหนให้เหมาะสมกับแคคตัสของเรา นอกจากเพื่อความสวยงามแล้ว กระถางก็ยังมีประโยชน์อื่นๆ อีกมากมายเลยครับ
หลักๆ เลย การปลูกแคคตัสในกระถางก็เพื่อความสวยงามเป็นระเบียบเรียบร้อย แต่นอกจากความสวยงามแล้ว การปลูกแคคตัสลงในกระถาง ทำให้การเลี้ยงและดูแลแคคตัสทำได้ง่ายและสะดวกมากขึ้น แถมยังเป็นการควบคุมความชื้นและอุณหภูมิให้แก่แคคตัสด้วย แคคตัสมักถูกปลูกในกระถางที่มีขนาดพอเหมาะ คือไม่เล็กจนชิดขอบลำต้น และไม่ใหญ่กว่าขนาดต้นจนเกินไป และต้องมีการเปลี่ยนขนาดให้ใหญ่ขึ้นเมื่อแคคตัสมีการเจริญเติบโตของต้นไปเรื่อยๆ แล้วกระถางแบบไหนล่ะฮะที่เหมาะกับแคคตัส มาดูกัน!!!
ก่อนจะไปถึงการเลือกชนิดของกระถาง สิ่งแรกที่ต้องรู้ก่อนเลยคือ กระถางปลูกแคคตัสควรเป็นอย่างไร? เป็นที่รู้กันอยู่แล้วว่าปัจจัยหลักๆ ที่ทำให้แคคตัสของเราเจริญเติบโตและมีความสวยงามคือ แสงแดดที่เหมาะสม วัสดุปลูกที่มีความโปร่ง และมีการให้น้ำอย่างน้ำพอดี ส่วยปุ๋ยบำรุง ยากำจัดโรคแคคตัสและแมลงเป็นเพียงปัจจัยเสริมเท่านั้น ดังนั้น กระถางก็สามารถช่วยเสริมปัจจัยตามที่กล่าวมาได้ครับ
รูที่ก้นกระถาง กระถางที่เหมาะสำหรับปลูกแคคตัส คือกระถางที่มีรูระบายน้ำที่ก้นกระถางหลายๆ รู หากมีรูเดียวควรเป็นรูที่มีขนาดใหญ่ ก็จะช่วยการระบายน้ำได้ดีกว่ารูเล็กๆ
ขนาดของกระถาง ด้วยความที่แคคตัสเป็นพืชที่ไม่ชอบน้ำในปริมาณที่มากเกินไป การเลือกกระถางที่มีขนาดใหญ่ จะทำให้ดินหรือวัสดุปลูกอมน้ำไว้มาก เกิดความชื้นสะสมมากเกินไปภายในกระถาง อาจทำให้แคคตัสเน่าได้ ควรเลือกกระถางที่เส้นผ่านศูนย์กลางขนาดใหญ่กว่าขนาดต้นแคคตัสไม่เกิน 2 นิ้ว แคคตัสที่ต้นเล็กมากๆ กระถางก็ต้องเล็กลงไปตามขนาดต้น ขนาดกระถางอาจจะใหญ่กว่าต้น 1 เซนติเมตร ก็เพียงพอสำหรับแคคตัสขนาดจิ๋วๆ แล้วครับ และจะต้องทำการเปลี่ยนกระถางเมื่อแคคตัสมีขนาดโตขึ้นจนเบียดขอบกระถาง
วัสดุของกระถางแคคตัส เลือกยังไง?
สำหรับวิธีเลือกกระถางให้เหมาะสมกับแคคตัสของเรา ขึ้นอยู่กับปัจจัยที่หลากหลายอย่างแตกต่างกัน ทั้งความสวยงามของกระถาง ความชอบส่วนตัว ความทนทานต่อการใช้งาน ความสะดวกในการหาซื้อ ราคากระถาง และลักษณะการใช้งาน ซึ่งกระถางสำหรับปลูกแคคตัสแต่ละชนิด ก็มีข้อดีและข้อเสียที่แตกต่างกันไปอีก
กระถางพลาสติก
กระถางพลาสติก เป็นชนิดกระถางที่ได้รับความนิยมในกลุ่มผู้เลี้ยงแคคตัสมากที่สุด เพราะมีน้ำหนักเบา ราคาถูก และสามารถหาซื้อได้ง่ายตามท้องตลาด มีหลากหลายขนาดและรูปทรงให้เลือกใช้ แต่กระถางที่ผลิตมาจากพลาสติก ก็มีข้อเสีย คือค่อนข้างเก็บความชื้นได้เยอะ และอากาศถ่ายเทได้ไม่สะดวกเมื่อเทียบกับกระถางดินเผา เพื่อนๆ จะต้องระวังในเรื่องการรดน้ำ หากดินหรือวัสดุปลูกไม่โปร่งพอ อีกทั้งกระถางพลาสติกมีอายุการใช้งานสั้น เมื่อใช้ไปนานๆ จะเกิดการผุ กรอบบางลง และแตกได้ ไม่แนะนำให้ใช้กระถางแคคตัสที่มีสีดำ เพราะสีดำจะมีการดูดแสงและความร้อนมากกว่าสีอื่นๆ ครับ
กระถางดินเผา
กระถางดินเผา ก็เป็นกระถางที่ได้รับความนิยมเช่นกัน มีข้อดีมากมาย ที่โดดเด่นที่สุดเห็นจะเป็นเรื่องการระบายอากาศและระบายน้ำได้ดีที่สุดในบรรดากระถางทุกประเภท เนื่องจากมีรูพรุนจำนวนมหาศาล จึงทำให้วัสดุปลูกแห้งเร็ว และยังช่วยให้รากของแคคตัสเย็นอีกด้วย สำหรับเพื่อนๆ ที่มีความสุขกับการได้รดน้ำแคคตัสบ่อยๆ การใช้กระถางดินเผาถือเป็นทางเลือกที่ดีเลยฮะ เพราะดินปลูกจะแห้งเร็วกว่าปกติ แต่ถ้าแคคตัสที่เลี้ยงในกระถางดินเผา แล้วได้รับน้ำน้อยจะโตช้ากว่าการเลี้ยงในกระถางชนิดอื่นๆ นะครับ
แคคตัสที่นิยมเลี้ยงในกระถางดินเผา คือแคคตัสสกุลที่มักมีปัญหารากเน่า หรือโคนเน่าบ่อยๆ เช่น สกุลแมมมิลลาเรีย ไลทอป เป็นต้น การเลือกใช้กระถางดินเผาจะช่วยแก้ปัญหาการสะสมความชื้นไม่ให้มากเกินไปได้ครับ เพราะระบายน้ำและอากาศได้ดี ไม่อมความร้อน น้ำจะไม่ขัง ความชื้นไม่ค้างเหมือนกระถางพลาสติก หรือเซรามิก แต่ปัจจัยด้านความชื้นนี้ เป็นปัจจัยที่ควบคุมได้ไม่ยากเท่าไร เพียงควบคุมการให้น้ำอย่างเหมาะสม และดินปลูกมีความโปร่งเพียงพอ ก็สามารถเลี้ยงแคคตัสในกระถางทุกชนิดได้อย่างสวยงามแล้วฮะ ข้อเสียหลักๆ ของกระถางดินเผา คือแตกหักได้ง่าย มีราคาแพง และหาค่อนข้างยากกว่ากระถางพลาสติก
กระถางเซรามิก
กระถางแคคตัสเซรามิก เป็นกระถางที่โดดเด่นในเรื่องของความสวยงาม ให้ความเรียบหรูดูแพง มีลวดลาย สีสวยๆ และรูปทรงให้เลือกมากมาย แต่ข้อเสียคือกระถางเคลือบเซรามิกนี้นอกจากจะแพงแล้ว ยังระบายน้ำและอากาศได้ไม่ดีเท่ากระถางดินเผาและกระถางพลาสติก แถมยังแตกง่ายอีกด้วย แต่การเลือกใช้กระถางแคคตัสก็อยู่ที่ความชอบของแต่ละคนอีกนั่นแหละครับ กระถางเซรามิกหากมีรูที่ก้นกระถางเยอะๆ หรือรูขนาดใหญ่ ก็ช่วยลดปัญหาเรื่องความชื้นและการระบายน้ำและอากาศได้พอสมควร สำหรับนักเลี้ยงแคคตัสมือใหม่แนะนำให้ใช้กระถางพลาสติกไปก่อน เพราะราคาไม่แพงและหาได้ง่าย การดูแลจะไม่ค่อยยุ่งยากซักเท่าไร
กระถางปูนซีเมนต์
กระถางแคคตัสปูนซีเมนต์หรือคอนกรีต เป็นอีกหนึ่งทางเลือกของผู้เลี้ยงแคคตัสสาย DIY เพราะสามารถหล่อหรือทำเองได้ เป็นกระถางที่โดดเด่นในเรื่องของความอาร์ท ดูลอฟท์ๆ คูลๆ แม้จะดูไม่มีลวดลายอะไรมาก แต่เมื่อนำมาปลูกแคคตัส กลับสร้างเสน่ห์ให้อย่างลงตัว มีข้อดีที่โดดเด่นเหนือกระถางชนิดอื่นในเรื่องของความทนทาน ไม่แตกง่าย ให้ความเย็นแก่ดินปลูก แต่ข้อเสียคือกระถางปูนซีเมนต์มีน้ำหนักมาก อย่าเผลอทำหล่นใส่เท้านะครับ เล็บหลุดกันเลยทีเดียว การระบายน้ำและอากาศไม่ดีเท่าไร หากรูที่ก้นกระถางไม่ใหญ่และมากพอ ก่อนการนำมาใช้ต้องแช่น้ำ 2-3 วัน เพื่อล้างให้เศษหรือผงปูนออกให้หมดก่อนนะ
สำหรับการเลี้ยงแคคตัส ไม่ว่าจะเลือกปลูกในกระถางแบบไหน หรือการปลูกลงดินกลางแจ้งโดยไม่ใส่กระถาง ก็ไม่ได้มีสูตรสำเร็จตายตัว ทั้งหมดล้วนอยู่ที่ความชอบ ความสะดวก และง่ายต่อการเลี้ยง เทคนิคการดูแลแคคตัสของแต่ละบุคคล ไม่มีผิดไม่มีถูกนะฮะ ปัจจัยหลักๆเพียงมีแสงแดดที่เพียงพอ วัสดุปลูกโปร่ง และให้น้ำอย่างน้ำพอดี บวกกับความดูแลเอาใจใส่ เพียงเท่านี้แคคตัสก็เจริญเติบโตและมีความสวยงามแล้วครับ 🌵😉