“พระราชนิเวศน์มฤคทายวัน” ใครจะผ่านไปชะอำหรือหัวหินจะต้องแวะมา เพราะเป็นสถานที่ท่องเที่ยวขึ้นชื่อที่พลาดไม่ได้ เป็นกลุ่มอาคาร “เรือนไทยประยุกต์” เชื่อมต่อไปยังชายหาด ภาพจำของที่นี่ คือภาพของอาคารที่ยื่นไปจนเกือบถึงขอบทะเล สมัยก่อนจะเป็นที่ประทับแปรพระราชฐาน ในฤดูร้อนของพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 6) เราจะพาเพื่อนๆ มาเดินสำรวจอาคาร สถานที่ เรื่องราว และโทนสีของที่นี่กันครับ
ในอดีต “พระราชนิเวศน์มฤคทายวัน” เป็นที่ประทับแปรพระราชฐาน ในฤดูร้อนของพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 6) ตัวอาคารได้ออกแบบโดยสถาปนิกชาวอิตาเลียน นายแอร์โกเล มันเฟรดี (Ercole Manfredi) และลักษณะของ “เรือนไทยประยุกต์” ที่พูดถึงนั้น ก็คือการผสมผสานลักษณะสถาปัตยกรรมไทยกับสถาปัตยกรรมในแบบตะวันตกเข้าด้วยกันนั่นเอง
ลักษณะอาคารค่อนข้างมีความโปร่ง ในส่วนของชั้นสองที่แม้มีผนังไม้บางส่วนปิดทึบ แต่ก็จะเห็นช่องลมไม้ ที่สลักเป็นลวดลายสวยงามอยู่ตลอดแนว เหนือยอดผนังและเหนือประตูหน้าต่าง เป็นเทคนิคแบบไทยๆ ในการระบายความร้อนของตัวอาคาร และไม้ที่ใช้ในการก่อสร้างเป็นไม้สักทองทั้งหลัง หลังคาเป็นทรงปั้นหยา มุงด้วยหลังคากระเบื้องว่าว ทั้งยังมีการยกใต้ถุนสูง พื้นด้านล่างเทคอนกรีตที่ยกระดับเหนือดินขึ้นมาหน่อยๆ ช่วยเรื่องระบายอากาศ และถ่ายเทความชื้นจากพื้นดิน
หากแวะไปพักผ่อน เดินเที่ยว แนะนำนำให้ลองเดินช้าๆ ทำตัวสบายๆ แล้วค่อยๆ สังเกตดีเทลน่ารักๆ เหล่านี้ ซึ่งเราสามารถลักจดลักจำ นำมาใช้กับบ้านของเราได้ไม่ยากเลย เช่น ดีเทลของหน้าต่างนี้มีลูกเล่นถึง 3 เลเยอร์ด้วยกัน เริ่มตั้งแต่หน้าต่าง หากปิดทั้งหมด ตัวลูกฟักเป็นแป้นเกล็ดที่ซ้อนกันละเอียด ช่วยบดบังสายตา แต่อากาศก็ยังถ่ายเทได้ และลูกฟักเองยังมีลูกเล่นในการเป็นบานกระทุ้งเล็กๆ กรณีที่ไม่อยากเปิดทั้งบาน นอกจากนั้น บานหน้าต่างยังแบ่ง Option ได้ย่อยไปอีก คือเลือกเปิดส่วนบนได้ เลือกเป็นส่วนล่างได้ หรือหากเปิดหมดเลย เป็น Option ที่โปร่งโล่งสบาย สายลมโกรกสุดๆ ทั้งยังมีระแนงราวกันตกที่คอยช่วยเรื่องความปลอดภัยอีกชั้นด้วยครับ
“พระราชนิเวศน์มฤคทายวัน” มีลักษณะเด่นชัดเรื่องการยกใต้ถุนสูง และสเกลของเสาต่างๆ ที่ด้านล่างหนักแน่น ด้านบนละเอียด สัดส่วนต่างๆ ทราบมาว่า การวางตำแหน่งเสา และตัวอาคารต่างๆ ใช้ระบบพิกัดในการออกแบบ (Modular system) ซึ่งเราจะสังเกตเห็น ระยะที่ดูมีระบบ ระเบียบ ดูเท่าๆ กันไปหมด เป็นความสวยงามที่มีมิติมากขึ้นครับ
อีกเรื่องที่เราสังเกตได้คือ สีที่ใช้ในการทาตัวอาคาร มีความสวยงาม ดูละมุน เมื่อเดินไปรอบๆ นอกจากความโปร่งโล่ง เดินเล่นสบายในบรรยากาศที่ลมทะเลโชยเบาๆ แล้ว ยังต้องอุทานในใจว่า “ที่นี่ดูซอฟต์เป็นสีพาสเทลมากๆ” เมื่อหาข้อมูลจึงได้รู้ว่า “มีการกำหนดสี” สำหรับการทากลุ่มอาคารไว้อย่างชัดเจน นั่นทำให้ในการบูรณะทุกครั้ง ส่วนประกอบของอาคารในส่วนต่างๆ จะถูกทาด้วยสีเดิมไม่ผิดเพี้ยน
สีที่ได้รับอนุญาตสำหรับการบูรณะ
- สีเขียวเทา #๑๖๓-๕
Antiique Field #163-5
ใช้สำหรับทาเสาไม้ กรอบลูกฟัก ราวลูกกรง และคานโครงสร้างภายใน
- สีเขียวไข่กา #๑๕๔-๓
Island House #154-3
สำหรับทาไม้ลูกฟักและลายฉลุ
- สีเหลือง #๑๖๘-๕
Gold field #168-5
สำหรับทาเสาคอนกรีตชั้นล่าง
- สีครีม #๐๗๗-๓
Celery Cream #077-3
สำหรับทาไม้ฝ้าชายคาและใต้ท้องพื้นไม้
ซึ่งการกำหนดสีสำหรับการบูรณะที่ชัดเจนนี้ ทำให้กลุ่มอาคารสวยงามมีเอกลักษณ์ คุมโทน ดูเข้ากันมากๆ และเราเองก็สามารถแอบสังเกตและจดจำกลุ่มโทนสีเหล่านี้มาประยุกต์ใช้ กับงานบ้าน งานตกแต่งภายในได้เลยน้า เนื่องจากเป็นกลุ่มโทนสีที่ถูกคัดเลือกมาเป็นอย่างดีแล้ว เรื่องการจับคู่สี โทนระดับความอ่อนเข้ม จะเห็นได้ว่า เป็นสีโทนอ่อนๆ ไม่สดเกินไป ไม่จัดจ้านเกินไป ดูสบายๆ แต่ก็มีความสง่าอยู่ในโทนสีมากพอสมควร
ทั้งหมดนี้เป็นเกร็ดเล็กเกร็ดน้อยที่ได้จากการไปเที่ยว “พระราชนิเวศน์มฤคทายวัน” ต้องบอกเลยว่าประทับใจมาก ทั้งตัวอาคาร และบรรยากาศโดยรอบ เหมาะแก่การพักผ่อนจริงๆ นอกเหนือจากการเดินชมอาคาร ชมบรรยากาศ อยากให้เพื่อนๆ ลองตั้งใจสังเกตสิ่งเล็กๆ น้อยๆ ที่เราอาจจะมองข้ามไปดู บางทีสายตาของเราอาจจะได้สัมผัส หัวใจเราอาจจะได้รู้สึก และชีวิตของเราอาจได้ค้นพบอะไรบางอย่างที่ต่างไปจากทุกครั้งก็ได้ หากทริปหน้าเพื่อนๆ ไปเที่ยวที่ไหนลองสังเกตรายละเอียดรอบตัวให้มากขึ้นกันฮะ เพราะเราเชื่อมากๆ ว่าการไปเที่ยว ออกไปดูสิ่งรอบๆ ตัว ทั้งสิ่งเก่า สิ่งใหม่ ถ้าตั้งใจดูดีๆ เราจะต้องเจอสิ่งที่น่าสนใจเกินกว่าที่คาดหวังเสมอแน่นอนครับ 🙂